Parafia Matki Bożej Kodeńskiej w Pilawie - Materiały formacyjne dla Kręgu Biblijnego - Ewangelia według świętego Marka

Materiały formacyjne dla Kręgu Biblijnego - Ewangelia według świętego Marka

1. Podstawowe informacje:

Data powstania: Ewangelia powstała prawdopodobnie w latach 60-75 po Chr., niektórzy autorzy wskazują na okres 68-73 po Chr.

Autor (na podstawie Tradycji z II w.):

• Miałby nim być Marek, uczeń i tłumacz św. Piotra, kojarzony zazwyczaj z osobą Jana Marka, o którym mówią Dzieje Apostolskie, jego matka miała dom w Jerozolimie (por. Dz 12,12). Towarzyszył Pawłowi i Barnabie podczas Pierwszej Podróży Misyjnej oraz prawdopodobnie był pomocnikiem Piotra i Pawła w Rzymie w latach 60.
• Według autorów, którzy odrzucają tę identyfikacje, autor miałby być bliżej nieznanym chrześcijaninem noszącym imię Marek.

Autor (na podstawie zawartości księgi):

• Osoba posługująca się językiem greckim, która nie była świadkiem naocznym publicznej działalności Jezusa i nie znała dokładnie geografii Palestyny.
• Autor posłużył się prawdopodobnie tradycją ustną i fragmentami tradycji spisanej odnoszącymi się do osoby Jezusa.
• Pisał z myślą o wspólnocie, która aktualnie przechodziła prześladowania.

Środowisko powstania:

• Według Tradycji - Rzym (gdzie chrześcijanie byli prześladowani przez cesarza Nerona po pożarze w roku 64 po Chr.).
• Inne teorie: Syria, Transjordania (północna jej część), Dekapol, Galilea.

Jednolitość dzieła: Nie ma przesłanek, które wskazywałyby na więcej niż jednego autora, nieliczni autorzy mówią o kilku edycjach tekstu, by w ten sposób wyjaśnić różnice pomiędzy Markiem a pozostałymi synoptykami, czyli Ewangelią św. Mateusza i św. Łukasza.

Integralność dzieła:

• Pierwotnie działo kończyło się na 16,8. Istnieją jednak manuskrypty, które mają różnej długości dodatkowe zakończenia opowiadające o ukazywaniu się Zmartwychwstałego.
• Najdłuższe zakończenia (Mk 16,9-20), mimo, że nie pochodzi od samego autora (prawdopodobnie jest dziełem, któregoś z kopistów) uważane jest za kanoniczne i większości edycji Pisma Świętego.

2. Podział tekstu:
1,1-8,26 Część pierwsza - Przepowiadanie Królestwa, działalność uzdrowicielska i nauczanie w Galilei:

• 1. Tytuł (1,1), Działalność Jana Chrzciciela (1,2-8), Chrzest Jezusa i kuszenie na pustyni (1,9-13), Inauguracja działalności (1,14-20), Pierwszy dzień (1,21-34), Rozszerzenie działalności na inne miejsca w Galilei (1,35-39), Nieporozumienia w Kafarnaum (2,1-3,6).

• 2. Tłumy idące za Jezusem (Mk 3,7-12); Powołanie Dwunastu (Mk 3,13-19); Wątpliwości krewnych Jezusa i zarzuty uczonych w Piśmie (3,20-35); nauczanie w przypowieściach (4,1-34); seria cudownych znaków (4,35-5,43); Jezus wraca do Nazaretu (6,1-6).

• 3. Misja dwunastu, Herod i Jan Chrzciciel, powrót apostołów (6,7-33); pierwsze rozmnożenie chleba oraz chodzenie po wodzie (6,34-52); summarium markowe (6,53-56); spór o czystość rytualną
  (7,1-23); wiara Syrofenicjanki opisana w następującej perykopie (7,24-30); uzdrowienie głuchoniemego (7,31-37); drugie rozmnożenie chleba (8,1-10); kwas faryzeuszów i Heroda (8,10-21); uzdrowienie niewidomego z Betsaidy (8,22-26).

• 8,27-16,8 + 16,9-20
• Część druga - Przepowiadanie cierpienia (męki); śmierć w Jerozolimie; zrozumienie.

• 1. Wyznania wiary przez Piotra, pierwsza zapowiedź męki i reakcja uczniów (8,27-33); warunki naśladowania Jezusa (8,34-38); przemienienie (9,2-13); pytanie na temat Eliasza (9,9-13); opętany
  epileptyk (9,14-29); druga zapowiedź męki (9,30-32); pytanie na temat rozwodu (10,1-12); trzecia zapowiedź meki (10,32-34); prośba Synów Zebedeusza (10,35-45); niewidomy przy wyjściu z Jerycha
  (10,46-52).

• 2. Mesjański wjazd do Jerozolimy (11,1-11); jałowy figowiec, sprzedawcy wypędzeni zw Świątyni, uschłe drzewo figowe, wiara i modlitwa (11,12-25); pytanie Żydów o władzę Jezusa (11,27-33); przypowieść o rolnikach-zbójcach (12,1-12); podatek należny Cezarowi, zmartwychwstanie umarłych (12,13-27); pierwsze przykazanie (12,28-34); chrystus Synem i Panem Dawida (12,35-37);
  mowa eschatologiczna (13,1-37).

• 3. Spisek przeciwko Jezusowi, namaszczenie w Betanii, zdrada Judasza (14,1-11); przygotowanie uczty paschalnej, zapowiedź zdrady Judasza (14,12-16); ustanowienie Eucharystii (14,22-25); przybycie do Getsemani, modlitwa Jezusa i Jego pojmanie (14,26-52); proces żydowski: Jezus jest skazany przez Sanhedryn i wyszydzony, podczas, gdy Piotr się go zapiera (14,53-15,1); proces rzymski: Jezus zostaje przekazany przez Piłata na ukrzyżowanie i wyszydzenie (15,2-20a); ukrzyżowanie, śmierć i pogrzeb (15,20b-47); pobożne kobiety na Kalwarii (15,40-41); pusty grób i zmartwychwstanie (16,1-8).

• 4. Zakończenie, które opisuje ukazywanie się Jezusa po Jego zmartwychwstaniu (16,9-20).